زیبایی شناسی فصل و وصل در نهج البلاغه
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- author معصومه محتشم
- adviser محمود آبدانان مهدی زاده غلامرضا کریمی فرد
- publication year 1392
abstract
یکی از مباحث مهمّ علم معانی، فصل و وصل جملات است. جرجانی اوّلین ادیبی بود که به شکل مفصل، به این مقوله پرداخت. سکّاکی نیز اوّلین کسی بود که مواضع فصل و وصل را نام گذاری کرد امّا دیگران به شرح اثر سکّاکی بسنده کرده؛ به تکرار گفته های او روی آوردند به طوری که دیگر، نوآوری خاصّی در زمینه شناخت این مبحث صورت نگرفت. نگارنده در این پژوهش تلاش نموده تا ضمن بررسی دیدگاه های قدما، زیبایی های فصل و وصل در نثر گفتاری و نوشتاری نهج البلاغه را آشکار سازد و با تکیه بر مسائل زیباشناختی، نکات جدیدی در این باب ارائه دهد. به علاوه، هنجارشکنی های زبانی این مبحث را بررسی نموده و راه کارهایی برای ساده سازی پیچیدگی های آن ارائه نماید. در این نوشتار مشخّص می شود که هر کدام از دو مقوله فصل و وصل، به شکلی متفاوت در خطبه ها و نامه ها، نمود پیدا می کنند. نمود فصل و وصل در حکمت ها، به دلیل کوتاه بودنشان، بسیار کم است. در نامه ها وصل بیش از فصل به چشم می خورد. در خطبه ها نیز، فصل و وصل، به هم در آمیخته اند. به تبع تفاوت کاربرد فصل و وصل، اسلوب نثرها نیز متفاوت شده است. زیبایی های موجود در خطبه ها و نامه ها، در پاره ای از موارد، مشترک و در مواردی متفاوتند. فصل در خطبه ها، سبب شده است که موسیقی کلام، دائم در حال تغییر باشد و کاربرد استطراد، تمثیل و تأکید زیاد شود. در حالی که کاربرد اندکِ فصل در نامه ها، موجب گردیده که استطراد، تمثیل و تأکید در نامه ها کم تر و موسیقی نیز ملایم و آرام باشد. به واسطه وصل در خطبه ها و نامه ها، امکانِ روایت داستان، مقایسه دو امر، تعادل و توازن جمله ها، اطناب و بیان امور بر اساس ترتیب، فراهم شده است.
similar resources
تفاوت اسلوب نوشتاری و گفتاری بر مبنای فصل و وصل جملات در نهج البلاغه
عدّه ای از ادیبان قدیم، میان نثر گفتاری و نوشتاری فرقی نگذاشته و حتّی بسیاری از آنان چیزی به نام نثر گفتاری نمی شناختند. کم کم با گذر زمان، تغییرات عمده ای در نثر ایجاد و بر انواع آن افزوده شد، از این رو برخی از ادیبان، نثر گفتاری را از نوشتاری جدا کرده امّا همچنان بین این دو نوع، تفاوت خاصّی قائل نشدند. در دوران معاصر نیز، باز هم از تفاوت های میان این دو نوع، کمتر سخن به میان آمده است. کلام ح...
full textزیبایی شناسی گونه های جناس در نهج البلاغه
جناس همانندی دو کلمه در لفظ با اختلاف آن ها در معناست. جناس از مهم ترین عناصر علم بدیع است و به وضوح در نهج البلاغه دیده می شود. هدف از به کارگیری جناس تألیف کلام به گونه ای است که بر زیبایی فنی آن افزوده شود، و باعث می شود که متکلم در تعبیر سخن خود به اوج کمال فنی نایل آید. این صنعت در ادبیات عرب و به ویژه در شعر بسیار کاربرد دارد و فنی برای زیبایی لفظی محسوب می شود. جناس باعث ملکه شدن معنا در...
full textفصل و وصل در معماری سنتی ایران
در این گفتار تلاش شده است تا از زاویه متفاوتی به ویژگی های معماری سنتی در درون فلات ایران پرداخته شود. در این دیدگاه به مقوله ضرباهنگ کُند زمان در دوره سنت اشاره می شود که طی آن کنش ها با فاصله گذاری بیشتری دنبال می شده اند و ملات مابین آنها، از مقول های آکنده می شود که صبر، حلم و طمأنینه و... از مؤلفه های آن است. به تعبیر دیگر کنش ها نه در صورت مجرّد خود، که در متن آیین تحقق می یابند. به این ترت...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023